Almanak - 2018'de çevre mücadelesinde neler yaşandı?

Özer AKDEMİR

Doğanın yüzü 16 yılı geride bırakan AKP hükümetleri boyunca bir kez olsun gülmedi desek yeridir. Halkın yaşam alanlarına, tarihe, sulara, yeraltı-yerüstü varlıklarına yönelen bu talan politikası, ülkenin dört bir yanında yaşam alanlarını korumak için verilen ekoloji mücadelelerini de çoğalttı.

2018 yılından ay ay seçerek derlediğimiz ekoloji gündemlerini okurken bir yandan doğanın nasıl bir talan ile karşı karşıya olduğunu öbür taraftan da bu talana karşı nasıl bir mücadele sergilendiğini görüyoruz. 

OCAK

‘KANAL İSTANBUL MARMARA VE KARADENİZ’İ ÖLDÜRECEK’ UYARISI

■ Ocak ayında AKP'nin belki de en 'Çılgın Projesi' Kanal İstanbul'a yönelik uyarılar vardı. Uzmanlar Kanal İstanbul projesinin önce Marmara’yı sonra da Karadeniz’i öldüreceğini, soluduğumuz havadan içtiğimiz suya kadar her şeyi etkileyeceğini dile getirirken bölgenin depremden ciddi şekilde etkileneceğini belirtti.

Kanal İstanbul Projesi’nden pis kokular geliyor

ŞUBAT

SİNOP’TA NÜKLEER KARŞITLARINA POLİS SALDIRISI

■ Akkuyu'nun ardından Türkiye'nin ikinci nükleer santrali olarak planlanan, Sinop İnceburun'daki nükleer santral için ÇED süreci başlatıldı. Birkaç gün sonra yaşam alanlarına yapılmak istenen nükleer santrale karşı yürüyüş yapan Sinoplulara ise polis saldırdı, gözaltına alınanlar oldu. 

'Nükleere Hayır' diyen Sinoplulara polis saldırdı: 3 gözaltı

ESKİŞEHİR’DE TERMİK EYLEMİ ‘AFRİN YASAĞI’NA RAĞMEN YAPILDI

■ Eskişehir Alpu Ovasında kurulması planlanan termik santrale karşı 112 kurum temsilcisi ortak imzayla deklarasyon yayınlarken ilerleyen günlerde kentte yapılması planlanan ‘Termik santrale hayır’ mitingine Afrin operasyonu bahane gösterilerek yasak geldi. Eskişehirliler bu yasağa rağmen 3 Mart’ta kitlesel bir yürüyüş gerçekleştirerek santralı protesto etti.

{{346031}} 

Eskişehir’de yasağa rağmen termik santral protesto edildi

MART

EKOLOJİ BİRLİĞİ KURULDU

■ 2017'nın Kasım ayında Bergama'da bir araya gelen ekoloji örgütlerinin birlik süreci 2018'de de devam etti. Mart 2018 yılında Eskişehir'de gerçekleştirilen 2. buluşmada iki gün süren tartışmaların ardından 56 örgütün imzasıyla Ekoloji Birliği'nin kuruluşu açıklandı. 

NİSAN

AKKUYU’DA NÜKLEER TEHLİKENİN TEMELİ ATILDI

■ Nisan ayı nükleer santral tartışmaları ile başladı. Nisan ayının ilk günlerinde Akkuyu nükleer santralinin birinci ünitesi için inşaat lisansı verildi. Bir gün sonra Valilik tarafından protesto yasağı getirilen Mersin'de Vladimir Putin ile Erdoğan Akkuyu Nükleer Santrali'nin temelini attı.

Nükleer santralin temel atma töreni neyi gizledi?

Erdoğan ve Putin Akkuyu’daki nükleer felaketin temelini attı 

GEMİ SÖKÜMÜNDE ASBEST TEHLİKESİ

■ 2015 yılında Bozcaada Beylik Koyu'nda karaya oturan 'Mercy God' adlı kuru yük gemisinin bulunduğu yerde sökülmesinin başlattığı tartışmanın ne kadar da haklı olduğu, Belediye tarafından asbest araştırmasında ortaya çıktı. “Asbest yok” raporu olduğu söylenen ve Bozcaada Kaymakamı'nın öncülüğünü yaptığı bir törenle sökülen gemiden geride kalan parçalarda asbest tespit edildi.

Bozcaada sahilindeki 'Mercy God' isimli gemi sökülüyor

MAYIS

MADEN ŞİRKETLERİ İÇİN YÖNETMELİK

■ Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmelikle maden bölgeleri oluşturulması kararlaştırıldı. Yönetmelik şirketler için kurtarılmış maden bölgeleri oluşturulurken, maden bölgesi içerisinde kalan alanlar boşaltılabilecek.

Şirketler için kurtarılmış maden bölgeleri geliyor!

HAZİRAN

YALNIZ EFE KAZANDI AMA İZMİR HALA KAYBEDİYOR

■ Danıştay İzmir Efemçukuru altın madeni kamulaştırma kararının iptalini kesinleştirdi ama bu kararın İzmir'in içme suyunu kirleten madene bir etkisi yok. {{354703}}

TEMMUZ

TİRE’DE İNCİR VE ZEYTİN AĞAÇLARI JES YÜZÜNDEN TEHLİKEDE

■ İzmir’in Tire ilçesine bağlı Başköy Mahallesi’nde jeotermal kaynak için sondaj çalışması yapmak isteyen bir firma Valiliğe başvuruda bulundu. Arama çalışmalarına karşı çıkan halk şirketin görevlendirdiğini düşündüğü grubu araziye sokmadı. İncir ve zeytinle geçinen yöre köylüleri JES'lerin ürünlerine zarar vereceğinden endişeli. Bine yakın köylü JES'lere karşı köy meydanında eylem yaptı. Eylül ayında da mücadele kazanımla sonuçlandı. Tire Kaymakamı bölgedeki tarımsal üretime zarar vereceği gerekçesiyle jeotermal şirketinin ÇED raporunun onaylanmadığını açıkladı. Başköylüler JES direnişlerinin başarısını şenlikle kutladı.

Tire Başköy'e yapılmak istenen JES'e ÇED izni çıkmadı

AĞUSTOS

DERSİM CAYIR CAYIR YANDI

■ Dersim’de günlerce devam eden ve yetkililerin müdahale etmediği orman yangını bölge halkı ve gönüllülerin müdahalesi sayesinde söndürüldü.

Tunceli Valiliği: Yangın kontrol altında, haberler gerçeği yansıtmıyor

HASANKEYF'TE TARİH TAŞINIYOR

■ Sular altında kalacak olan Hasankeyf'teki tarihi eserlerin taşınmasına yaşam alanı savunucuları tepki gösterdi. Batman’da yapımı süren Ilısu Barajı nedeniyle 12 bin yıllık tarihe sahip Hasankeyf’te geçtiğimiz yıl taşınan Zeynelbey Türbesi’nin ardından Artuklu Hamamı da taşındı. Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak Hasankeyf’te tarihi eserlerin taşınmasına tepki gösteren yaşam alanı savunucuları doğa ve tarihin yerinde güzel olduğunu söyledi. 

Hasankeyf'te tarihin taşınmasına tepki: Tarih yerinde güzeldir

EYLÜL

ALTIN MADENİ ÇED'İ İPTAL EDİLDİ, YENİ ÇED VERİLDİ

■  Dikili’ye bağlı Çukuralan köyü yakınlarında Koza Altın şirketi tarafından işletilen altın madeni için 3. kapasite artırımı projesine verilen ÇED olumlu belgesinin yürütmesi durduruldu. Madene 2009/7 Genelgesi ile yaptığı başvuru sonrası yeni ÇED izni verildi. 

Jeolojik riskler, altın madeni ÇED'ini iptal ettirdi

EKİM

İSTANBUL HAVALİMANI AÇILDI

■ Uyarı ve tepkilere rağmen, su havzaları, ormanlar ve kuş göç yolu coğrafyasına inşa edilen İstanbul Havalimanı 29 Ekim’de törenle açıldı. İşçi ölümleri ve kötü çalışma koşullarıyla da gündeme gelen projenin yapımı sırasında yüz binlerce ağaç kesildi. 

KAZDAĞLARINA DÖRT BİR YANDAN KUŞATMA

■ Dünyada Alp Dağlarından sonra oksijeni en bol olan yer olarak bilinen Kazdağı madencilik faaliyetlerinin ardından şimdi de rüzgar enerji santrallerinin tahribatı ile karşı karşıya. Balıkesir Havran ilçesi Eybek dağına yapımı planlanan 75 RES tribünü Kazdağı Milli Parkı ve Kazdağı Göknarı Tabiat Koruma Alanı sınırında yer alıyor.

Kazdağlarına dört bir yandan kuşatma!

IPCC RAPORU: KÜRESEL ISINMAYI 1,5°C’DE TUTMANIN ÖNEMİ BÜYÜK

■ Küresel ısınma ile ilgili son yapılan araştırmaların ardından Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) hazırladığı rapor hükümetler tarafından onaylandı. Küresel ısınmanın 1.5 derecede tutulmasının önemine vurgu yapılan rapora göre bu hedefin tutturulması için “eşi benzeri görülmedik değişiklikler” yapılması lazım.

IPCC raporu: Küresel ısınmayı 1,5°C’de tutmanın önemi büyük

YAŞAMI SAVUNAN AVUKATLARA TASFİYE 

■ Türkiye’nin kritik çevre davalarına bakan 24 avukat, Türkiye Barolar Birliği yönetimi tarafından tasfiye edildi.
 
{{363531}}

KÜÇÜK ÇİFTÇİNİN TOHUMUNA EL KONULUYOR!

■19 Ekim 2018’de yayımlanan yerel tohum çeşitlerinin paketlenmesi ile ilgili yönetmelik özellikle küçük çiftçiye ve yerli tohuma büyük bir darbe daha vuracak. Ekoloji Kolektifi'nden avukat Fevzi Özlüer yönetmeliğin patent uygulaması ile küçük çiftçinin elinden üretim aracının alındığını dile getirdi. 

Küçük çiftçinin tohumuna el konuluyor!

KASIM

CERATTEPE'DE YAŞAM ALANI SAVUNUCULARINI SEVİNDİREN KARAR

■ Artvin'in Kafkasör Yaylası Cerattepe mevkisinde, madencilik faaliyeti için “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu” raporunda 22 hektar gösterilen alana verilen işletme izninin 240 hektara çıkarılmasına karşı açılan davada, Rize İdare Mahkemesi kararını verdi.

Cerattepe'de yaşam alanı savunucularını sevindiren yargı kararı

ARALIK

KIZILCAKÖY'DE KÖYLÜLERİN JES DİRENİŞİ

■ Topraklarında açılmak istenen jeotermal enerji kuyularına karşı aylardır direnen Aydın Kızılcaköy halkı, jandarmaları da yanına alarak bölgeye gelen şirket yetkilileriyle karşı karşıya kaldı. Onlarca jandarma ve sivil özel güvenlik eşliğinde köy yakınındaki araziyi tel örgü içine almak için beton direklerle çevreleyen şirkete karşı köylüler geri adım atmadı. Jansarma köylülere biber gazıyla karşılık verdi. Aydın Valiliği, topraklarına jeotermal enerji santrali (JES) yapılmaması için direnen Kızılcaköylülere “Biber gazından bi’ şey olmaz ya” diyen Vali Yardımcısı Mustafa Hulusi Arat’ın görüntüleri ile ilgili soruşturma başlattı. Valilik açıklamasında Vali Yardımcısı Mustafa Hulusi Arat’ın söz ve davranışları “samimi sohbet” olarak nitelendirildi.

BM İKLİM KONFERANSI SONA ERDİ 

■ BM İklim Zirvesi'nde, dünya genelinde yaşanan küresel ısınmanın durdurulması için bolca söz sarf edilmesine rağmen, somut kararlar alınmadı.

BM İklim Konferansı sona erdi: İcraat değil temenniler öne çıktı

DERSİM’DE MAHKEMEDEN HES’E RET

■ Ankara 3. İdare Mahkemesi, Bakanlığın Munzur Vadisi Milli Parkı'ndaki HES projelerine izin veren 'üstün kamu yararı' kararını iptal etti. Avukat Barış Yıldırım, mahkeme kararının emsal olduğunu belirterek, Mercan HES’in faaliyetlerinin durdurulması gerektiğini söyledi. 
 
{{368646}}