Erdoğan HDP’nin başarısını hazmedemedi, savaş başladı

Hasan AKBAŞ
Serpil BERK
Diyarbakır

7 Haziran 2015 seçimlerinin üzerinden bir yıl geçti. Türkiye siyaseti açısından bir milat olan 7 Haziran seçimlerinden bugüne kadar neler yaşandığını Diyarbakırlı yurttaşlar anlattı. 7 Haziran seçimlerinde HDP’nin başarısı ve AKP’nin gerilemesi nedeniyle kanlı bir sürecin başladığını belirten Diyarbakırlılar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın halk iradesini hazmedemediğini söylüyor. “7 Haziran’dan sonra yaşananları unutamayız” diyen Diyarbakırlılar, “Artık barış istiyoruz” diyor. 

5 Haziran 2015 tarihinde HDP’nin Diyarbakır’da gerçekleştirdiği son seçim mitingi sırasında patlayan bomba ve ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çözüm sürecinin buzdolabına kaldırıldığını açıklamasının ardından Türkiye yeni bir sürece girdi. Bölge illerinde sokağa çıkma yasakları, şehir merkezlerinin, dağların bombalanması ve yüzlerce kişinin ölümüne neden olan abluka ve operasyonlar süreci hız kesmeden devam etti. Şehirlerin içlerine tanklar ve zırhlı araçlar sokularak kentler yerle bir edildi. Siyasetçiler, fikir beyan edenler bir bir tutuklanırken, bebeklerden, yaşlıya onlarca sivil öldürüldü. Bölgede her fırsatta barış ve çözüm için çağrı yapılmasına rağmen bu süreç niye yaşandı, nasıl yaşandı? Diyarbakır’da yaşayanlarla konuştuk. 

‘AKP KENDİ ANLAYIŞINI EGEMEN KILMAK İSTİYOR’

“Yaşananları hepimiz biliyoruz. Tek tek anlatsak saatler sürer. Nelerin yaşandığından çok niye yaşandığına bakmamız lazım” diyen Mücahit Bayram “Her şey HDP’nin aldığı oy oranıyla başladı aslında. Kürt halkıyla barışmak, bir arada yaşamak isteyenler çoğaldıkça bu AKP’nin işine yaramayacaktı. AKP kutuplaştıran ve kendi zihniyetini egemen kılmak isteyen bir anlayış. Dolayısıyla bunu hazmedemedi. Devlet savaş demeseydi biz bunları yaşamazdık. HDP’nin aldığı oy oranının iyi olması tüm bunlara neden oldu. Bunu kabul edemeyen bir iktidar var ve tüm bunları bu yüzden yaşıyoruz” dedi. 

‘HDP’YE VERİLEN OYLAR ERDOĞAN’I SEVİNDİRMEDİ’

Olcay Gözüaçık Diyarbakır’da esnaflık yapıyor. Gözleri dolarak anlatıyor yaşananları; “7 Haziran seçimleri sonrası bölgemizde çok kötü günler yaşadık. 5 Haziran’da seçimlerden hemen önce yapılan mitingde bombalar patlatıldı. O bombalar hedefine ulaşamadı, halk HDP’ye daha çok sahip çıktı. Ancak seçimden çıkan sonuç değişmedi. Bu süreçten sonra artık HDP’ye yönelik bir savaş başlatıldı. 1 Kasım’a doğru yaşananlar çok sert oldu. Mitinglerde linç edilmeler, parti araçlarının taşlanması, bölgede dağların yakılması gibi çok şey üst üste gelmeye başladı. 1 Kasım’a gelene kadar baskı ve zor ortamı hazırlanırken, esas olarak milliyetçiliği azdırıp HDP’ye büyük zararlar verdiler. Bu yaşananların nedeni gayet açık. HDP’ye verilen oylar sanırım Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı pek sevindirmedi. 7 Haziran’dan sonra günlerce Saray’dan çıkmadı ve sonunda da çıkıp çözüm sürecinin buzdolabına kaldırıldığını söyledi. Suruç’ta bombalar patlatıldı, savaş uçakları Kandil’i bombalamaya başladı ve sırasıyla süreç kentleri yıkmaya, yüzlerce insanın ölümüne varan savaşı getirdi.” 

‘SEN YAŞIYORSUN, SENİN İNSANIN ÖLÜYOR’

Bu sözlerinin ardından kendi yaşadıklarını özetleyen Gözüaçık, iç çekerek bu sürecin unutulamayacağını şu sözlerle anlatıyor; “Sur’a birkaç kilometre yakında oturuyorum. Aylarca sokağa çıkma yasakları ve operasyonlar yaşandı, sabaha kadar tank, top atışlarından uyuyamadık. Çocuklarımız sürekli ağlıyordu. 7 Haziran sonrası yaşananlar basit şeyler değil. Bir tarafta sen yaşıyorsun, diğer taraftan senin insanın ölüyor. Sadece Sur’da değil, Nusaybin, Cizre, Silopi, Silvan ve daha birçok yerde yaşananlar kolay unutamayacağımız şeylerdi. 7 Haziran sonrası olanlar bir tarih olmuştur artık. Özellikle bunu yaşayanlar olarak unutmak istesek de unutamayız. Unutulacak bir şey değil.” 

‘YAŞANANLARDA ROJAVA DA ETKİLİ OLDU’

Vedat Akgeyik yaşananların sadece HDP’nin seçim kazanımından kaynaklanmadığını, Ortadoğu’da Kürtlerin oynadığı rolün de etkisi olduğunu düşünüyor. Akgeyik, “Yaşadığımız topraklar herkesin kendi çıkarı doğrultusunda hareket ettiği satranç tahtasına dönmüş durumda. Tabii ki seçim sonuçları hazmedilemedi. 8 Haziran günü hepimizde bir şeylerin değişebileceği umudu vardı. Bu yaşanan süreç herkes için bir deneyim oldu. 1 Kasım seçimlerine gelindiğinde HDP’nin seçim çalışması yapması engellendi. Ama bu hazmedememe daha çok Kürtlerin Rojava’da elde ettiği kazanımlar ile birlikte Ortadoğu’daki rolü ve birçok ülkenin bu hareketi desteklemesi de bugün ki savaş ortamına neden oldu diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.

‘AKP’NİN TEK AMACI BAŞKANLIK SİSTEMİ’

Neytullah Budak da, “AKP, Kürt halkına savaş açtı. AKP’nin tek amacı var o da Başkanlık sistemidir. Yediğinden, içtiğinden, oturduğun parka kadar her şeye ‘Ben karar vereyim’ diyor, bütün amacı bu. Kendi istediği olmayınca savaş başladı. Bu süreç hepimizi çok etkiliyor. Ben inşaat işçisiyim. Artık batıya gidip çalışayım diye düşünemiyorum. Can güvenliğimiz yok. Batıdaki de buradan kaçıyor. Halkın paraları, milyonlarca lira şehirlerin yok edilmesi için harcanıyor. Artık bitmeli bu süreç” diye konuştu. 

“7 Haziran’dan bu yana geçen 1 yılda bölge olarak çok yıprandık” diyen Felemez Canpolat ise “40 yıldır bu topraklarda bu sorunu yaşıyoruz. Siyasilerin elde edemediği sonuçlardan dolayı bunları yaşıyoruz. İstenmeyen insan haline geldik ve bu durum bölgeyi ekonomik ve siyasi olarak bitme noktasına getirdi. Ezelden beri bu sorunun masaya oturularak çözüleceğini söyledik. Halkın isteklerini dikkate alan yeni bir anayasa ile tekrar çözüm masasına oturulmasını istiyoruz, artık savaş istemiyoruz” diyor.

7 HAZİRAN’DAN SONRA HALKIN İRADESİ SAVAŞLA REHİN ALINDI

7 Haziran seçimlerinde Diyarbakır’da birinci sırayı oyların yüzde 79’unu alan HDP aldı.. AKP yüzde 14, MHP yüzde 1, CHP binde 95 oy almıştı. HDP’nin mitingine ve seçim bürolarına dönük bombalı saldırılara rağmen sağlanan başarının ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve hükümet ‘çözüm masasını’ devirdi. Kanlı bir süreç başladı ve 1 Kasım seçimlerine bu koşullarda gidildi. 

Erdoğan’ın ‘400 vekil verilse bunlar olmazdı’ dediği bu sürecin sonunda Diyarbakır’da HDP’nin oy oranı yüzde 72.8’e geriledi. Savaşla, patlayan bombalarla halk iradesinin adeta rehin alındığı ve bizzat Başbakan Davutoğlu’nun ‘AKP giderse beyaz toroslar gelir’ dediği 1 Kasım’da AKP’nin oyu Diyarbakır’da yüzde 21.4’e yükseldi. AKP’nin tek başına iktidar olması durumunda vaadettiği istikrarın karşılığı ise bütün ülkede patlayan bombalar, Kürt kentlerinde ilan edilen sokağa çıkma yasakları, kentlerin yerle bir edilmesi ve binlerce kişinin yaşamını yitirmesi oldu.